Lichaamstaal in het debat

Het gedonder is begonnen. Afgelopen zondag waren vier stuks lijstaanvoerders in Collegetour bij Twan Huys te gast. Dat beloofde wat, een tot in details geregisseerd toneelstuk was het, inclusief een volle zaal met een geprogrammeerde diversiteit aan jongeren. De vragen gingen over klimaat, schulden, woningbouw en kernreactoren. Daar had de redactie goed over nagedacht, inclusief de volgorde van de vier gasten, Yesilguz..eehh Yeşilgöz, Omtzigt, Timmermans en vrouw Plas. Waar zit wie, vooral naast wie zit wie, en daarom was het grappig dat Plas naast haar grootste opponent moest plaatsnemen. De ergernis straalde vanaf de eerste seconde van haar boerengelaat, het chagrijn groeide met elke nieuwe vraag. De lichaamstaal kwam niet alleen van de gezichten af. Ook de houding in het algemeen maakte duidelijk dat Yeselgus, ehh Yeşilgöz het allemaal worst zal wezen wie met wie ze heult of huilt. Bij haar gaat het, zoals steeds opnieuw zal blijken, vooral om haarzelf. Caroline wilde het wel doen met Pieter, maar het antwoord op deze openlijke aanzoek kwam er niet. We moesten wachten tot 24 oktober, vandaag dus, om erachter te komen wat NSC gaat denken te doen, met wie ze willen samenwerken. Het was schermen, tactisch verdedigen en vooral het kruit droog houden. Timmermans was het helderst, ondanks de flauwe egotripperij rond ‘zijn’ Turkije-deal. Z’n veel te forse onderbuikgevoel verraadde ergernis bij de vragen van Twan Huys, die vooral werd aangestuurd door z’n eigen shine-element. De studenten lazen hun voorgeprogrammeerde vragen allemaal trouw, doch welgemeend voor. Het theater leverde geen enkel nieuw gegeven op, behalve dan rond de kerncentrales die er met de PvdA nooit gaan komen.

Vandaag werd dan eindelijk het programma van NSC gepresenteerd, een opsomming van grotendeels bekende zaken met het accent op bestaanszekerheid, afgedwongen via een nieuw grondwettelijk hof, samen met migratiebeperking en recht op een betaalbare woning. Weinig over het klimaat dus en dan wordt een een-tweetje over links knap lastig. Het grondwettelijk hof is hetzelfde als de nieuwe bestuurscultuur waarmee Kaag ons destijds trachtte te verleiden. Omtzigt denkt via z’n nieuwe programma een poging te kunnen doen om de basis van bestuurlijk Nederland te veranderen. Waarschijnlijk, maar ik zal ‘t eerlijk toegeven als ‘t anders is, loopt hij straks keihard met z’n kop tegen de muren van het bekende bastion aan, de vesting van de Algemene Bestuursdienst, waarvan we eigenlijk weten dat daar de dienst wordt uitgemaakt van hetgeen binnen onze grenzen plaatsvindt. De paar honderd toplieden die vanuit deze burelen de lakens uitdelen, de baantjes verdelen en de centjes opdelen vormen immers de onaantastbare kern van hetgeen in dit land op bestuurlijk vlak wordt geregisseerd. ’t Is dapper van Omtzigt dat hij een poging gaat ondernemen om onder dit fort wat mijntjes te plaatsen. ’t Is ook moedig dat hij een poging wil doen om veranderingen aan te brengen in een bolwerk van hardnekkige en meestal onbuigzame klootviolen, maar daar past dan wel de bereidheid bij om premier te worden, een vooralsnog hardnekkige weigering van hem en een trauma voor z’n volgers. Dat dilemma gaat ongetwijfeld voor hem en de vooral hopende en biddende achterban een item worden waarvan voor 1 januari 2024 al helder wordt of het een kans van slagen heeft. Het is altijd tricky en riskant om je te wagen aan een prognose, maar omdat mijn hart nu eenmaal sterk links klopt blijf ik hopen op een meerderheid op die flank, ook al wijzen alle peilingen nu nog op Pieter als winnaar en Yesulges, ehh Yeşilgöz op plek 2. Hij heeft nog een paar weken om uit die verdomde schulp te kruipen, nog een kleine maand om concreet te worden in de nog steeds te vage plannen, vooral rond die van het klimaat en de agrariërs. Van z’n boerenverstand moeten nog de eerste twee lettergrepen worden geschrapt, dan is er kans van slagen.

See you.

Wil je gratis en automatisch de columns en blogs van Roelsrules ontvangen?: stuur je mailadres naar aanmelding lezersservice