Oorlogje spelen

Gisteren hoorde ik de commandant van onze strijdkrachten krijsen dat de Russen erg dreigend acteerden tijdens de NAVO-oefening in de Zwarte Zee. ‘Goh, echt? Wat zou er gebeuren als diezelfde Russen op de Noordzee een grootschalige oefening zouden houden?‘ ‘t Was een ordinair doordacht propagandaberichtje van een ‘meneer’ van Defensie, zo’n viersterrengeneraal, luisterend naar de naam Onno Eichelsheim, en uitsluitend bedoeld om defensiegeld los te peuteren voor een leger dat in de huidige samenstelling volkomen zinloos en nutteloos z’n tijd verdoet. Door die gebeurtenis dwaalden m’n gedachten even terug naar toen, lang geleden, soort van ‘er was eens…’

‘Dag meneer’. ‘Wat…?? Meneer…?? Zie je deze drie sterren? Ik ben kolonel, druiloor. Rang..onderdeel??

Ik kwam deze carnavaleske malloot tegen op het exercitieterrein van de kolonel Palmkazerne in Bussum, zo’n halve eeuw geleden. De dag daarvoor was ik daar gearriveerd omdat men bij Defensie meende dat ik een bijdrage kon leveren aan de verdediging van het vaderland tegen de Russen, via het onderdeel Intendance, beetje synoniem voor slappe hap. Ik had er geen zin in, maar ik had ook geen trek in S5, omdat daar toen nog een stempel op drukte van geen baan bij de overheid. Onzin, zo bleek later.

Dan maak je dus kennis met de wereld van het defensieapparaat, het leger, en soldaat N. werd opgeleid voor onderofficier, een militair denkfoutje dat nog wel een aardig dossier opleverde in die periode en dat ik nog best eens terug zou willen lezen. Op dag twee van de opleiding ‘schold’ ik dus een kolonel uit voor ‘meneer’, een zwaar vergrijp dat direct disciplinaire maatregelen vergde, en een voorval dat mijn slechte gevoel bij hiërarchische verhoudingen voor de eeuwigheid bevestigde.

Soldaat N., registratienummer 500315382, toonde zich mede door dit incident een recalcitrante en tegendraadse rekruut, die zich te buiten ging aan het negeren van opdrachten, het schoonspoelen van wapen en gasmasker onder de waterkraan, het blussen van een kantoorgebouw terwijl er geen brand was en een aantal nachtelijke urinoire tafereeltjes nabij de kamer van de dienstdoende luitenant. Misselijke streken waren het in feite, ingegeven door drank en overmoed en het leidde diverse keren tot strafexpedities, strafexercities en het doorbrengen van de nacht ‘achter de wacht’, een soort milde gevangenisstraf, ook wel ‘douw’ genaamd, waarvan het educatieve element tot op de dag van vandaag niet tot mijn brein is doorgedrongen.

Terwijl mijn vrienden studeerden of werkten zat ik anderhalf jaar voor joker in Bussum en later op de Harskamp schoenen te poetsen, vijftien minuten per dag administratief werk te doen en af en toe op de hei te oefenen in het vernietigen van de denkbeeldige vijand, die destijds dus met name vanuit de Sovjetunie werd vermoed.

Het dagmenu bestond uit bier en Kips leverworst in de bar en wat vette happen uit de kantine en bij het dagelijks vermaak vormden dobbelstenen en de pingpongbal vaste bestanddelen, met daarnaast soms een filmpje uit de serie Pikant gevrij op de Alpenwei. Slechts een enkeling haalde zijn praktijkdiploma boekhouden of aanverwant nutteloos certificaat, waarmee later de inhaalslag in de burgermaatschappij moest worden gemaakt.

Het was, kortom, een periode om met enige weemoed op terug te kijken, afgesloten met een kort en doordringend afscheidsgesprek met de inmiddels vast al wel gesneuvelde kapitein Donderslag rond 1 oktober 1971, die vanuit de grond van zijn hart en zeldzaam oprecht en gemeend de historische woorden sprak: ‘Neijland, het leger en jij zijn niet zo’n gelukkige combinatie gebleken’, waarna hij een merkwaardig warme hand gaf en ik met die plotselinge blijk van menselijkheid plus de maandsoldij van 220 gulden opgetogen huiswaarts keerde. Op papier was ik MAG-, Uzi– en pistoolschutter en met twee van die drie moordwapens heb ik welgeteld éénmaal geschoten. Maar goed dat de vijand uit Moskou dat destijds niet heeft geweten. Wat resteert is mijn herinnering aan de maatjes van toen en da’s ook veel waard, ondanks de complete waanzin van legers en wapens, zoals dat afgelopen week nog eens nadrukkelijk werd bevestigd tijdens de oefening in de Zwarte Zee.

See you.

Wil je gratis en automatisch de columns en blogs van Roelsrules ontvangen?: stuur je mailadres naar aanmelding lezersservice